Bob's Jazz Blog.

Robbie van Leeuwen

In 1978 ontmoette ik voor het eerst Robbie van Leeuwen, gitarist en leider van Shocking Blue. En niet te vergeten componist van de wereldhit Venus. Robbie bleek een aimabele Haagse jongen met dito accent die zonder enige vorm van kapsones door het leven ging. Hij leek er goed van te leven want hij kwam een keer bij me thuis in Amsterdam en kwam voorrijden in een Morgan, een zeer exclusieve grotendeels met de hand vervaardigde Engelse sportauto. Niets mis mee natuurlijk.

We spraken af dat ik wat studio (zang)werk voor hem ging doen voor het Mistral project (Starship 109) dat hij runde met toetsenist Rick van der Linden. We namen in een Hilversume studio twee nummers op “Louise” (met Mariska Veres) en “Mazuma” (met Rosie) maar die werden nooit uitgebracht en na Neon City was het succes van Mistral tot een einde gekomen.De opnames heb ik thuis nog ergens op zolder liggen.

Onlangs kwam Robbie’s hit Venus in opspraak tijdens de herhaling van een DWDD fragment waarin Leo Blokhuis het nummer The Banjo Song liet horen van de Amerikaanse groep Big 3 waar Mamma Cass Elliot (Mamma’s en Pappa’s) ook deel van uitmaakte. De opname stamt uit 1963 en men oordele zelf:

Als je dit beluistert dan ontkom je er niet aan dat er wel een heel hoog The Banjo Man gehalte in Venus zit. Het gitaar riffje, het akkoorden schema, Suzanna (She’s Got It) en de tekstloze zangriff aan het einde…… Maar de melodielijn is geheel anders dus is de vraag, is dit plagiaat ? Kwestie van definitie en waar trek je de grens waar originaliteit ophoudt en plagiaat begint.

Fact of Contrafact ?

Maar men lijkt vergeten dat niemand minder dan Charlie Parker zich ook bediende van een bepaalde kopiëertechniek die zelfs een officiële naam kreeg: contrafact.

Musici in het boptijdperk gebruikten met enige regelmaat bestaande akkoorden schema’s van bekende melodiëen waarop ze een nieuwe melodielijn componeerden. Op die manier konden ze vrijelijk improviseren op een akkoordenschema dat ze kenden zonder copyrights te hoeven betalen.

Voorbeelden zijn Charlie Parker’s “Moose The Mooche”, gebaseerd op Gertshwin’s “I Got Rythm”, “Ornithology” gebaseerd op “How High The Moon” en “Donna Lee” dat hij met Miles Davis schreef, gebaseerd op het akkoordenschema van “Back Home Again in Indiana”. Ook Monk en Coltrane schroomden niet om contrafacting toe te passen.

Dus zo schokkend is het allemaal niet en nieuw is het al helemaal niet.